May 13, 2022 / Limanowa County

Kurs Przewodników Beskidzkich 2022/23. Zjazd I - Beskid Wyspowy. Dzień 2: Mogielica i Jasień.

Kurs Przewodników Beskidzkich 2022/23. Zjazd I - Beskid Wyspowy. Dzień 2: Mogielica i Jasień.

Kontynuujemy Kurs Przewodników Beskidzkich 2022/23 - Zjazd I w Beskidzie WyspowymDzień 1 za nami; celem drugiego dnia jest Mogielica oraz Jasień. Na Polanie Stumorgowej będą pierwsze na kursie ćwiczenia z opisu panoramy (a jest co opisywać!). Na końcu mały zielnik

Kopuła szczytowa Mogielicy, zdjęcie z granicy Rezerwatu Przyrody od strony przełęczy Rydza-Śmigłego.
Kopuła szczytowa Mogielicy, zdjęcie z granicy Rezerwatu Przyrody od strony przełęczy Rydza-Śmigłego.

Plan

Dzięki autobusowi nie musimy robić pętli. Trasa to 14,5km, 900m podejść. Z przełęczy Śmigłego-Rydza wchodzimy na Mogielicę, schodzimy na Polanę Stumorgową by następnie przez Krzystonów, Kutrzycę, Jasień, Miznówkę i Myszycę zejść do Lubomierza-Rzeki.

Kurs Przewodników Beskidzkich 2022/23 - Zjazd I, dzień 2. Trasa:

Przełęcz Śmigłego-Rydza

Tuż przed pierwszym zjazdem kursu wybrałem się na rekonesans (post "Takie rzeczy tylko w Wyspowym"). Celem były cztery wybitne szczyty zachodniej części regionu - Śnieżnica, Łopień, Mogielica i Ćwilin. W środku trasy, po zejściu z Łopienia, mieliśmy przełęcz Śmigłego-Rydza (Chyszówki). Tu właśnie zaczynamy naszą wędrówkę drugiego dnia pierwszego zjazdu kursu.

Pomnik na przełęczy Śmigłego-Rydza
Pomnik na przełęczy Śmigłego-Rydza

Edward "Śmigły" Rydz stoczył w tym miejscu zwycięska potyczkę z rosyjskim oddziałem zwiadowczym. Edward Rydz, jeszcze nie marszałek, ale już z pseudonimem "Śmigły", dowodził batalionem Legionów Polskich, walczących w ramach armii Austro-Węgier.

Tablica pamiątkowa na przełęczy Śmigłego-Rydza
Tablica pamiątkowa na przełęczy Śmigłego-Rydza

Ruszamy szlakiem zielonym. To ważny szlak długodystansowy w Beskidzie Wyspowym. Zaczyna się na przełęczy Gruszowiec pod Śnieżnicą, przez Łopień wchodzi na Mogielicę. Potem zatacza duże koło - przez szczyty Cichoń, Ostra, Jeżowa Woda schodzi do Łukowicy. Następnie skręca na północ, by przez Limanową i Tymbark wejść na Kostrzę i dalej przez miejscowość Szczyrzyc i górę Ciecień wejść na Lubomir już w Beskidzie Makowskim

Pogoda - tak jak pierwszego dnia - nie rozpieszcza. Pochmurnie, momentami lekko pada. Ja jednak nie narzekam - w takiej pogodzie dobrze się idzie. Ale niestety widokowo dużo stracimy. 

Szlak zielony na Mogielicę
Szlak zielony na Mogielicę

Mogielica

Na zdjęciu powyżej widać "białe plamy" wśród niskich krzewów borówki. To zawilec. Na końcu postu jest zdjęcie w przybliżeniu. 

Szlak jest zalesiony. Po drodze na szczyt jedynym miejscem widokowym jest Polana Wyśnikówka. (Uwaga - to nie od "wiśni" ani od "wyśnić"; źródłem jest słowo "wyszni", czyli wyższy, górny). 

Widok z Polany Wyśnikówka
Widok z Polany Wyśnikówka

Widok z polany jest mniej więcej na północny-zachód. Myślę, że po lewej, na dalekim planie jest Ćwilin. Ale pewności nie mam, stąd nie podejmuję się analizy zdjęcia.

Za polaną zaczyna się obszar Rezerwatu Przyrody. To jeden z sześciu rezerwatów w Beskidzie Wyspowym (Luboń Wielki, Śnieżnica, Kamionna, Kostrza i Białowodzka Góra).  

Tuż pod szczytem znajduje się skała o nazwie Zbójnicki Stół. Jej kształt mówi sam za siebie.

Zbójnicki Stół pod Mogielicą
Zbójnicki Stół pod Mogielicą

Na Mogielicy znajduje się kilka obiektów:

  • tabliczka szczytowa z skrzynką na pieczątkę Korony Gór Polski

  • nieczynna z powodów technicznych drewniana wieża widokowa

  • tablica z informacją nt. rozbicia niemieckiego samolotu He-111 w czasie IIWŚ (samolot odbywał lot treningowy i rozbił się sam; wrak jako pierwsi znaleźli partyzanci AK i zabrali z niego co się dało unieść)

Szczyt Mogielicy (zdjęcia z mojego archiwum)
Szczyt Mogielicy (zdjęcia z mojego archiwum)

Polana Stumorgowa

Szczyt Mogielicy jest zalesiony. Jeśli nie weszliście nań od południa, to koniecznie należy zejść szlakiem żółtym na rozległą Polanę Stumorgową. Widokowo to jedna z piękniejszych polan w całych Beskidach. A dla przyszłych przewodników beskidzkich doskonałe miejsce do zajęć z opisu panoramy.

Schodząc na polanę można trochę zejść ze szlaku pod krzyż papieski i przystawkę widokową.

Krzyż papieski pod Mogielicą. Najwyższa góra w dalszym planie, centrum to Gorc.
Krzyż papieski pod Mogielicą. Najwyższa góra w dalszym planie, centrum to Gorc.

Jak wspomniałem, pogoda nie była widokowa, dlatego najpierw zdjęcie z mojego archiwum, listopad 2020. Łatwiej opowiedzieć czego nie widać (np. Bieszczadów) niż co widać :-). Dokładnie przed nami (na południe) mamy Gorce, a za nimi Tatry. Po prawej będzie Jej Wysokość Babia Góra, a po lewej Pieniny i Beskid Sądecki.

Panorama z Polany Stumorgowej
Panorama z Polany Stumorgowej

Na polanie podzieliliśmy się na grupy i omawialiśmy poszczególne fragmenty panoramy. Mojej grupie przypadł widok południowo-zachodni.

Widok z Polany Stumorgowej, płd-zach
Widok z Polany Stumorgowej, płd-zach

Jeśli spojrzymy za koniec polany, teren opada w dół, a potem wznosi się poprzeczny grzbiet. To Mały Krzystonów (984m) i Krzystonów (1012m), część masywu Mogielicy. Plan dalej mamy Kutrzycę (1051m) i Jasień (1063m). One też - co na oko nie jest takie oczywiste - należą do masywu Mogielicy. Ich ramiona opadają w prawo (na zachód). Ramię kończy się Kiczorą. Za nią, na prawo, ale już nie widoczne na zdjęciu, są Ostra (780m) i Ogorzała (806) - góry bliźniaczki, które dobrze widać z miejscowości wzdłuż drogi DK28 na odcinku Rabka Zdrój Zaryte - Mszana Dolna oraz drogi DW969 Mszana Dolna - Lubomierz.

Widok z Polany Stumorgowej, kierunek południowy
Widok z Polany Stumorgowej, kierunek południowy

Patrząc w kierunku południowym, jeśli jest lepsza pogoda niż na zdjęciu, dokładnie na południe od Polany Stumorgowej dostrzeżemy Gorc (z wieżą widokową. Sporo na lewo (na wschód), mniej więcej na tej samej wysokości, dostrzeżemy inną wieżę widokową - to Lubań. Te dwa punkty odniesienia (na zdjęciu niewidoczne). Pomiędzy nimi jest widoczne obniżenie. Oba ramiona Gorców przy kiepskiej pogodzie zlewają się w jedno.

Na planie przed Gorcem mamy najbardziej na północ wysunięty masyw Gorców - Wielki Wierch, Kiczora Kamienicka i Magorzyca. Ta ostatnia jest najniższa i niewidoczna. Kiczory raczej też nie widać z tej perspektywy (ale jeśli pójdziemy na skraj polany, to dostrzeżemy przekaźnik telekomunikacyjny).

Na pierwszym planie, równolegle do końca polany, mamy Wierch Buków - wydłużony na wschód (lewo na zdjęciu) ale ostro schodzący zboczem zachodnim (na prawo) do doliny rzeki Kamienicy, czyli granicy pomiędzy Beskidem Wyspowym a Gorcami. Doliną tą przebiega droga DW968 Mszana Dolna - Zabrzeż.

Krzystonów - Kutrzyca - Jasień

Od tej pory idziemy szlakiem żółtym schodzącym do Lubomierza-Rzeki. "Schodzącym" wymaga komentarza, bo szlak, owszem schodzi, ale etapami. Po drodze mamy 4 podejścia - pod Małym Krzystonowem, pod Krzystonowem (szlak nie wchodzi na szczyt), na Kutrzycę i Jasień (oba szczyty są prawie równe) oraz Myszyca.

Krzystonów
Krzystonów

Pod Krzystonowem znajdujemy osuwisko, które stworzyło podwójny grzbiet. Jest to pomnik przyrody. Zwykle pomniki przyrody to pojedyncze drzewa, a tu mamy cały obszar.

Zwalona jodła
Zwalona jodła

Po drodze uczymy się zwracać uwagę na szczegóły takie jak zwalone drzewo. Widać wyraźnie korzeń "palowy". Takie korzenie są charakterystyczne dla drzew iglastych rosnących w paśmie regla dolnego. W reglu górnym, gdzie dominuje świerk, gleba jest płytka i korzenie mają charakter "talerzowy".

Kutrzyca, 1051m n.p.m.
Kutrzyca, 1051m n.p.m.
Jasień, 1062m n.p.m.
Jasień, 1062m n.p.m.

Kutrzyca i Jasień to takie górskie rodzeństwo - podobnej wysokości, obok siebie, oddzielone bardzo płytkim obniżeniem. Z Jasienia szlak schodzi już poważniej do przysiółka Przysłopek. Po drodze mijamy szczyt Miznakówka (968m). Po zejściu, ostatni raz dzisiaj trzeba podejść - na Myszycę (877m). Potem już tylko z górki na przełęcz Przysłop (Lubomierz - Rzeki). Tam przy wspomnianej już drodze DW968 czeka na nas autobus.

Miznakówka, 968m n.p.m.
Miznakówka, 968m n.p.m.

Schodząc, pogoda nam się poprawiła i mamy trochę słońca. Od razu lepsze kolory na zdjęciu. Na fotografii mamy przysiółek Przysłopek, a nad nim Kiczorę Kamienicką. Wydaje się na rzut kamieniem, ale leży po przeciwnej stornie głębokiej doliny Kamienicy, a zatem jest już w Gorcach.

Kiczora Kamienicka (szczyt z przekaźnikiem)
Kiczora Kamienicka (szczyt z przekaźnikiem)

Zielnik

Koniec opisu "Kurs Przewodników Beskidzkich 2022/23 - Zjazd I, Dzień 2". Jeszcze tylko zielnik.

Zawilec gajowy (podejście pod Mogielicę)
Zawilec gajowy (podejście pod Mogielicę)
Storczyk męski (pod ochroną) - to już blisko naszej bazy, na stokach Lubogoszczy
Storczyk męski (pod ochroną) - to już blisko naszej bazy, na stokach Lubogoszczy
Kopytnik pospolity (w połączeniu z alkoholem daje ciekawe efekty uboczne...)
Kopytnik pospolity (w połączeniu z alkoholem daje ciekawe efekty uboczne...)
snufkin

Klub Włóczykijów

Góry i ciekawe miejsca

W pobliżu: