Norweska świątynia w Karkonoszach. The Wang church in Karpacz, Poland [PL/EN]

[PL] Nazwa kościoła Wang w Karpaczu brzmi trochę jak chińska i może sugerować chram buddyjski. Jednakże jest to ewangelicka, norweska świątynia w Karkonoszach. Oryginalnie postawiona w miejscowości Vang w Norwegii i przeniesiona do Karpacza w 1842 roku. 

[EN] The name of Wang church in Karpacz, Poland, may sound Chinese. However, it is a wooden protestant church. Originally built in Vang, Norway, and moved to Karpacz in 1840.

Z Norwegii do Prus

[PL] Kościół został oryginalnie zbudowany w XII wieku w Norwegii. Jest typowym przykładem średniowiecznego nordyckiego budownictwa sakralnego. W całej Norwegii takich kościołów powstało ok. 100.

[EN] The church was originally built in XII century in Norway. It is a typical example of medieval Nordic wooden church. About 100 similar churches were erected across Norway.

[PL] Gdy w XIX wieku świątynia stała się za mała na potrzeby mieszkańców Vang, zdecydowano o jej rozbiórce i sprzedaży w częściach. Uzyskane środki posłużyły do budowy nowego, murowanego kościoła. Nabywcą drewnianej świątyni był król pruski Fryderyk Wilhelm IV. Kościół trafił przez Szczecin do Berlina i miał stanąć w muzeum.

[EN] In XIX century the church became too small for the local community. It was decided to sell it in parts and use the proceeds to build a new, stone one. The church was bought by King of Prussia, Friedrich Wilhelm IV and it was transported to Berlin.

W Karpaczu

[PL] Hrabina Fryderyka von Reden, zaprzyjaźniona z pruskim królem, przekonała go by kościół trafił do Karpacza, gdzie miał służyć miejscowej społeczności ewangelickiej. Najpierw Odrą, potem drogą lądową, elementy kościoła przetransportowano do Karpacza w 1842r. Jego usytuowanie było zaplanowane pod względem scenerii (widok na Śnieżkę) ale przede wszystkim tak aby mieszkańcy okolicznych miejscowości mieli doń podobny czas dojścia.

[EN] Baroness Friederike von Reden, a friend of the king, had the church transported to its current location. It would serve the local protestant community. The spot was chosen for its scenery but first of all to make it equally accessible for inhabitants of three nearby villages.

[PL] Na miejscu okazało się, że kościół jest niekompletny. Na podstawie dostępnych rysunków miejscowi cieśle wiernie odtworzyli oryginał. Dodano jednakże okna w krużgankach, których pierwotny budynek nie posiadał. Do budowy kościoła nie używano gwoździ a jedynie złącza ciesielskie. Podobny - pod tym względem - kościół stoi w katowickim parku Kościuszki. 

Od 1844r kościół został oddany do użytku miejscowym ewangelikom. Funkcję taką pełni do dziś.

[EN] It turned out that the church was not complete. Therefore the missing parts were carefully recreated by local carpenters. However the church is not exactly the same - some new elements, including additional windows, were added. Interestingly, no nails were used to put the pieces together. 

In 1844 it was given to the local protestant community and has served as their parish church ever since.

Wokół kościoła

[PL] Wokół kościoła można znaleźć kilka interesujących obiektów. Jednym z nich jest drewniana rzeźba przedstawiająca wskrzeszenie Łazarza. Stoi ona w miejscu dawnego pomnika niemieckich żołnierzy poległych w I Wojnie Światowej.

[EN] There are few interesting objects in the church yard. One of them is a wooden sculpture of Lazarus. It is placed in the spot were a monument to German soldiers fallen in WWI used to be.

[PL] Interesujący jest także przykościelny cmentarz. Odbiega on tradycyjnych kamiennych, monumentalnych grobowców, które widzimy na rzymsko-katolickich cmentarzach w Polsce. Nagrobki są skromne, wręcz surowe, ale intrygujące. Wydają się imitować nordyckie miejsca pochówku. Nazwiska na nagrobkach są zarówno niemieckie jak i polskie. Między innymi jest tam pochowany Tadeusz Różewicz.

[EN] The church's cemetery is very intriguing. The tombs are very far from traditional  roman-catholic graves in Poland. They are very basic and raw. They imitate Nordic style. I've noticed both German and Polish surnames on the graves.

[PL] Norweska świątynia w Karkonoszach, znana jako "kościół Wang w Karpaczu" jest warta odwiedzenia. Jej niezwykły styl i otoczenie przyciągają wzrok i aparat. Tym bardziej, że trafiliśmy tam pod wieczór słonecznego dnia. Wcześniej wędrowaliśmy w Górach Izerskich - o czym w osobnym artykule.

[EN] Norwegian Wang church in Karpacz, Poland is by all means worth seeing. It's unusual architecture and scenic placement make a beautiful composition.