Szlak 25-lecia PTTK. Odcinek 3: Dąbrowa Górnicza Pogoria III - Sosnowiec Kazimierz Górniczy Park.

Szlak 25-lecia PTTK to prawie 125-kilometrowa trasa pieszo-rowerowa łącząca miasta Śląska i Zagłębia. Zielony szlak powstał w 1975r (jest więc trochę młodszy od autora ;-) ) z okazji 25-rocznicy połączenia Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w jedną organizację - Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, czyli PTTK. Pomimo miejskiego charakteru, prowadzi przez zaskakująco wiele terenów zielonych. Klub Włóczykijów postanowił szlak przejść etapami. 

Początek i koniec szlaku jest w Chorzowie, w Parku Śląskim. Oryginalnie znajdował się przy nieistniejącym już Domu Turysty PTTK (północno-zachodnia część Parku, od wschodniej strony Skansenu). Pętlę przechodzimy zgodnie z ruchem wskazówek zegara.  Trzeci odcinek to 18,2km od zbiornika Pogoria III w Dąbrowie Górniczej do Parku Miejskiego w sosnowieckiej dzielnicy Kazimierz Górniczy.

Zdjęcie okładkowe mogłoby ilustrować wycieczkę po pojezierzu mazurskim. Tymczasem na sobotnim spacerze w województwie śląskim, prawie połowa 18-kilometrowego szlaku prowadziła wzdłuż zbiorników wodnych. Na trasie mieliśmy trzy jeziora (Pogoria III, II i I) oraz dwa spore stawy (Smug i Leśna). A w pewnym momencie nawet towarzyszył nam przyjemny szum leśnego ruczaju!

Na terenie Dąbrowy Górniczej znajdują się 4 sztuczne zbiorniki o nazwie Pogoria. Nazwę biorą od potoku, który przepływa przez 3 z nich. Zbiorniki są numerowane chronologicznie. Pogoria I powstała w czasie okupacji niemieckiej (budowa została zapoczątkowana w 1938r), II i III to lata 70-te. Najmłodsza, ale i największa jest Pogoria IV, powstała na początku XXI wieku. W jej przypadku nazwa "Pogoria" jest trochę naciągana, bo potok o tej nazwie nie płynie przez ten zbiornik. Poprawną nazwą jest "Kuźnica Warężyńska". Wszystkie zbiorniki powstały przez zalanie wyrobisk piasku podsadzkowego wykorzystywanego w kopalniach.

Łączna powierzchnia wszystkich zbiorników to ok. 865ha (75 + 25 + 205 + 560ha). Razem tworzą spójny kompleks rekreacyjny na obrzeżach Zagłębia. Ścieżki rowerowe i piesze, przystanie wodne, plaże i niezbędna infrastruktura. Najbardziej zagospodarowana rekreacyjnie jest Pogoria III. A wszystko łatwo dostępne komunikacją publiczną. Co ciekawe, część brzegów jest wyłączona z funkcji rekreacyjnych ze względu na... ochronę przyrody. Najbardziej "dzika" Pogoria II to miejsce gniazdowania perkozów i czapli. Nie bez przyczyny całość nazywana jest "Pojezierzem Dąbrowskim".

Gołonóg to dzielnica Dąbrowy Górniczej. Kiedyś była to oddzielna wieś należąca do klucza Sławkowskiego, a pierwsza historyczna wzmianka pochodzi z 1326r. Nazwa brzmi ciekawie, prawda? Są dwie legendy. Jedna mówi, że z powodu bagien ludzie przechodzili przez ten teren boso, bo można było buty zgubić. Druga wersja pochodzenia nazwy mówi, że Królowa Jadwiga pielgrzymując do kapliczki na Wzgórzu Gołonoskim zdjęła trzewiki a tam gdzie stanęła jej królewska bosa stopa, wyrastały fiołki.

W sercu Gołonogu znajduje się położony na wzgórzu (338m n.p.m.) kościół pw. św. Antoniego. Budynek pochodzi z końca XVII wieku. Oryginalnie barokowy, ale na początku XIX wieku przebudowany w stylu neorenesansowym.

Wzgórze jest zalesione, ale z położonego pod szczytem cmentarza rozciągają się dalekie widoki. Przy dobrej widoczności, zwłaszcza zimą, można zobaczyć Tatry, Beskid Żywiecki z Babią Górą oraz Beskid Mały. My mamy czyste niebo na północ i wschód - możemy popatrzeć z góry na Hutę Katowice. Na południe niestety widoczność słaba.

Fiołków Królowej Jadwigi nie widzieliśmy, ale po przejściu przez dzielnicę Reden, trafiliśmy na najprawdziwsze krokusy (skwer Podlesie). 

Sekcję "Gołonóg" mojego posta zakończę informacją dla wędrowców. Gdybyście z Dąbrowy Górniczej chcieli udać się drogą św. Jakuba do Santiago de Compostela, to macie do przejścia 3600km. 4 miesiące urlopu i mogę iść ;-)

W odcinku pierwszym i drugim zielonego szlaku 25-lecia PTTK przechodziliśmy przez 3 miasta. W dzisiejszym tylko dwa. Z Dąbrowy Górniczej wchodzimy do Sosnowca. Choć w momencie powstania szlaku należałoby powiedzieć, że weszliśmy do Kazimierza Górniczego. Kiedyś samodzielne miasto, od 1975r - dzielnica Sosnowca.

Odcinek pomiędzy Dąbrową Górniczą a Kazimierzem Górniczym prowadził wzdłuż ulicy bez chodnika czy choćby pobocza. Na szczęście to tylko nieco ponad kilometr. Potem znów wchodzimy na tereny zielone. Piękny jest szlak 25-lecia PTTK. Niby miejski (10 miast na trasie!), ale bardzo intensywnie wykorzystuje naturę i parki. Dla osób spoza Śląska i Zagłębia mnogość zieleni może być zaskakująca. 

Przechodzimy wzdłuż stawu Smug. Co kilkanaście metrów przygotowane są stanowiska dla wędkarzy. Nas siedzenie nad wodą nie interesuje, wolimy chodzenie. I tak dochodzimy do stawu i parku Leśna (przemianowanego na park im. J. Kuronia). To niewielki park, ale sporo w nim ciekawych miejsc - Mini Zoo, wspomniany staw Leśna, punkty gastronomiczne, muszla koncertowa, duże place zabaw.

Mnie najbardziej zaciekawiła Złota Rybka. Na pierwszy rzut oka - nic ciekawego. Ot, parkowa rzeźba. Ale związana z nią jest ciekawa historia.

Niewielki monument został wylicytowany w czasie 29-go Finału WOŚP a zwycięzca licytacji mógł rybkę nazwać. Pan Michał wymyślił taką oto legendę na uzasadnienie imienia "Tosia Misia":

W Kazimierzu Górniczym zastało nas spodziewane załamanie pogody - wichura i ulewny deszcz. Zakończyliśmy więc odcinek 3, wrócimy za dwa tygodnie by przejść bardzo malowniczy fragment z Kazimierza Górniczego do Jaworzna Szczakowej.

Poprzedni odcinek: Czeladź Rynek - Dąbrowa Górnicza Pogoria III

Data przejścia: 23.03.2024

Dystans: 18,2km

Czas przejścia: ok. 5h

Ciekawe miejsca:  Dąbrowa Górnicza (Zbiorniki wodne Pogoria III, II i I; Kościół na Wzgórzu Gołonoskim); Sosnowiec (Staw Smug, Park im. J. Kuronia)

Region geograficzny: Pagóry Jaworznickie, Wyżyna Katowicka

Następny odcinek: Sosnowiec Kazimierz Górniczy - Jaworzno Szczakowa Góra Piasku.