September 5, 2021 / Vysoké Tatry

Na Rysy szlakiem słowackim. Część II: Symboliczny cmentarz nad Popradzkim Stawem

Na Rysy szlakiem słowackim. Część II: Symboliczny cmentarz nad Popradzkim Stawem

Post z dedykacją dla Trapera za podholowanie mnie na szczyt. Było to dla niego trzecie wejście tego dnia! Dziękuję również Lenie i Agnieszce za wsparcie słowne. Przyjaciół poznaje się w górach! Weszliśmy i zeszliśmy na Rysy szlakiem słowackim. W części pierwszej wejście. W drugiej zejście i "symbolický cintorín" czyli symboliczny cmentarz tych co wyszli w góry o jeden raz za dużo.

Pogoda zmienna jest

Jeśli czytaliście pierwszą część postu "Na Rysy szlakiem słowackim", to wiecie, że pogoda była dynamiczna i błyskawicznie się nam zmieniła na niekorzyść. Z bezchmurnego nieba wcześnie rano do mleka gdy wszedłem na Rysy w południe. Przy zejściu znowu była zmiana, ale tym razem na lepsze (w stosunku do.

Popradské pleso i zbocze Osterwy (7:08)
Popradské pleso i zbocze Osterwy (7:08)
Popradské pleso i zbocze Osterwy (15:21)
Popradské pleso i zbocze Osterwy (15:21)

Oba powyższe zdjęcia są zrobione mniej więcej z tego samego miejsca - przy schronisku "Majláthova chata". Zupełnie inne kolory!

Druga para zdjęć mniej więcej z tego samego miejsca, ale o różnych porach pokazuje to jeszcze wyraźniej:

Widok na Kotlinę Podtatrzańską (8:08)
Widok na Kotlinę Podtatrzańską (8:08)
Widok na Kotlinę Podtatrzańską (14:31)
Widok na Kotlinę Podtatrzańską (14:31)

Popradské pleso

Po zejściu nad Popradzki Staw postanowiliśmy nie zatrzymywać się tam na posiłek - obiad zjemy później, w karczmie Koliba w Starym Smokowcu. Robimy jedynie krótką przerwę dla nasycenia oczu widokiem tego pięknego stawu. Popradské pleso położone jest na wysokości 1500m (dla porównania, Morskie Oko jest na 1400m) i jest znacznie mniejsze i płytsze od polskiego "kuzyna". Krewnego, bo oba stawy są polodowcowe. Popradzki Staw nosił kiedyś nazwę Rybi Staw. Jest to jeden z nielicznych tatrzańskich stawów w których naturalnie występują ryby. 

Popradské pleso, na drugim planie schronisko a w tle Popradzka Grań
Popradské pleso, na drugim planie schronisko a w tle Popradzka Grań
Popradské pleso, na drugim planie schronisko a w tle Popradzka Grań
Popradské pleso, na drugim planie schronisko a w tle Popradzka Grań

Spod Chaty udajemy się żółtym szlakiem prowadzącym brzegiem stawu (tak powstały zdjęcia powyżej). Na przeciwko schroniska szlak skręca i odchodzi od jeziora. Naszym celem jest Tatranský symbolický cintorín, czyli symboliczny cmentarz tych co zginęli w górach.

Tatranský symbolický cintorín

Mŕtvym na pamiatku, živým pre výstrahu

Trzeba tłumaczyć? "Martwym na pamiątkę, żywym ku przestrodze".

Cmentarz jest symboliczny - nie ma tam grobów. Są pamiątkowe tablice i krzyże. Te drugie zwracają uwagę - są inne niż krzyże na polskich cmentarzach. Krzyże tutaj są kolorowe, wyglądają jak indiańskie totemy i tworzą specyficzny klimat cmentarza. Daleko mu do "ponurego", jest w nim coś pozytywnego czy nawet optymistycznego.

Kapliczka na symbolicznym cmentarzu przy Popradzkim Stawie
Kapliczka na symbolicznym cmentarzu przy Popradzkim Stawie

Nazwiska na tabliczkach są czeskie, słowackie, polskie, niemieckie. Pewnie inne też. Łącznie upamiętniono ok. 400 osób. 

Tabliczki pamiątkowe na symbolicznym cmentarzu
Tabliczki pamiątkowe na symbolicznym cmentarzu

Pomysł cmentarza powstał w 1922r, natomiast realizacja czekała aż do lat 30-tych XX wieku. Otwarcie nastąpiło w 1940r. Początkowo umieszczono tam ok. 60 tablic zebranych z różnych miejsc Tatr, gdzie miały miejsce śmiertelne wypadki. Później dodawano nowe.

Krzyże, które mnie tak zainteresowały / zachwyciły, zostały wykonane przez słowackiego rzeźbiarza ludowego - Jozef Fekiač Surovec - Šumný z Detvy

Kolorowe krzyże na symbolicznym cmentarzu
Kolorowe krzyże na symbolicznym cmentarzu

Jak wspomniałem, są też polskie nazwiska i polskie tabliczki. Jedną z starszych jest tablica pamięci Klimka Bachledy,  pierwszego polskiego ratownika górskiego, który zginął tragicznie, idąc na ratunek człowiekowi w Tatrach.

Tablica pamięci Klimka Bachledy
Tablica pamięci Klimka Bachledy

Co ciekawe, wg. słowackiej Wikipedii:

Prvou osadenou tabuľou bola pamätná tabuľa poľských horolezcov Witolda Wojnara a Wieslawa Stanislawského, ktorí tragicky zahynuli, za nejasných okolností, v západnom komíne Kostolíka v Batizovskej doline

Czyli pierwsza tablica upamiętniała polskich górołazów Witolda Wojnara i Wiesława Stanisławskiego.

Wśród innych upamiętnionych Polaków są Mieczysław Karłowicz, Jan Długosz (taternik, nie mylić z kronikarzem) i inni. Są też tabliczki upamiętniające osoby, które zginęły poza Tatrami - np. Jerzy Kukuczka, Wanda Rutkiewicz

Tabliczki 3 młodych Polaków, ofiar lawiny pod Rysami w 2009r.
Tabliczki 3 młodych Polaków, ofiar lawiny pod Rysami w 2009r.

Powrót

Wyprawa na Rysy szlakiem słowackim dobiega końca. Po chwili refleksji na symbolicznym cmentarzu, schodzimy drogą na parking przy stacji elektriczki. Zadowoleni, bo udało nam się wejść na Rysy. A Traper dokonał tego dzisiaj 3 razy!

Przy szlaku z Popradzkiego Stawu do stacji elektriczki
Przy szlaku z Popradzkiego Stawu do stacji elektriczki

Na dole szlaku widzimy ciekawą tabliczkę. Pozostawię tłumaczenie ze słowackiego czytelnikom...

Początek szlaku na Popradské pleso
Początek szlaku na Popradské pleso

Wyprawa na Rysy szlakiem słowackim to dla mnie praktyczne doświadczenie powiedzenia "przyjaciół poznaje się w górach". Jeszcze raz dziękuję mojej grupce.

snufkin

Klub Włóczykijów

Góry i ciekawe miejsca

W pobliżu: